To jest jeden z artykułów w ramach darmowego kursu programowania aplikacji webowych w Javie. Proszę zapoznaj się z pozostałymi częściami, mogą one być pomocne w zrozumieniu materiału z tego artykułu.

W kursie tym zakładam, że znasz język Java. Możesz go poznać w osobnym kursie programowania w języku Java. Do budowania wszystkich projetków używam Gradle, przeczytasz o nim więcej w osobnym artykule.

REST Webservice w Java EE 8

Tematykę REST omówiłem dokładnie w poprzednim artykule. W tym pokażę przykładową implementację webservice’u używającego wyłącznie technologii opisanych w ramach specyfikacji Java EE 8.

Przykładowa aplikacja będzie używała implementacji następujących specyfikacji:

  • JAX-RS: Java API for RESTful Web Services 2.1,
  • JSON-B: JavaTM API for JSON Binding 1.0
  • Java API for JSON Processing 1.1
  • Context and Dependency Injection for Java 2.0
  • Java TM Servlet Specification 3.1

W artykule tym rozszerzę przykładowy webservice do zarządzania rezerwacjami. Będzie on posiadał pięć metod odpowiedzialnych odpowiednio za:

  • pobieranie listy rezerwacji,
  • pobieranie konkretnej rezerwacji,
  • tworzenie nowej rezerwacji,
  • edycja rezerwacji,
  • usunięcie rezerwacji.

Serwer aplikacji dla JavaEE 8

W poprzednim artykule posłużyłem się kontenerem aplikacji TomEE. Także i tym razem polecam użycie tego kontenera aplikacji. Jeśli chcesz wiedzieć więcej o jego instalacji zapraszam Cię do poprzedniego artykułu.

Wstrzykiwanie zależności

Wstrzykiwanie zależności (ang. dependency injection) pozwala na oddelegowanie zarządzanie zależnościami do kontenera. Dzięki takiemu podejściu programista nie musi samemu tworzyć instancji obiektów, robi to za niego kontener aplikacji. Kontener aplikacji zarządza cyklem życia takich instancji. To kontener wywołuje konstruktor i kontener utrzymuje referencje do tych obiektów. Także kontener ustawia atrybuty jeśli odpowiadają one instancjom, którymi zarządza.

Takie podejście do zarządzania obiektami znacząco upraszcza aplikacje. Pozwala też tworzyć kod, który można w łatwiejszy sposób przetestować przy pomocy testów jednostkowych.

Wstrzykiwanie zależności to funkcjonalność, dzięki której Spring stał się tak popularny. W początkowych fazach istnienia biblioteki Spring jej możliwości sprowadzały się do przyjaznego zarządzania zależnościami.

Proszę spójrz na przykład:

public class ReservationWebservice {
    @Inject
    private ReservationDAO dao;
}

@ApplicationScoped
public class ReservationDAO {
}

Fragment kodu powyżej używa mechanizmu wstrzykiwania zależności. Klasa ReservationWebservice potrzebuje instancji klasy ReservationDAO1. Atrybut dao może zostać wstrzyknięty dzięki mechanizmowi DI (ang. Dependency Injection). Adnotacja @Inject informuje kontener o tym, że ten atrybut powinien zostać wstrzyknięty.

Klasa ReservationDAO poprzedzona jest adnotacją @ApplicationScoped. Adnotacja ta informuje kontener o tym, że instancja tej klasy powinna być możliwa do wstrzyknięcia. Instancja będzie dostępna w kontekście aplikacji. Oznacza to tyle, że kontener utworzy wyłącznie jedną instancję tej klasy w trakcie działania aplikacji2.

Model – rezerwacja

Rezerwacje, którymi zarządza webservice są reprezentowane przez osobną klasę Reservation:

public class Reservation {

    @NotEmpty
    private String name;

    @NotNull
    @Positive
    private Integer tableNumber;

    @FutureOrPresent
    @NotNull
    private LocalDateTime start;

    @Future
    @NotNull
    private LocalDateTime end;

    // getters/setters
}

Klasa ta zawiera atrybuty opisujące rezerwację takie jak nazwisko rezerwującego, numer stolika czy początek i koniec rezerwacji. Rezerwacja jest prawidłowa wyłącznie jeśli atrybuty uzupełnione są poprawnymi danymi. Poprawność instancji klasy Reservation zapewniona jest przez mechanizm walidacji.

Walidacja

Walidacja obiektów dostarczona jest przez implementację specyfikacji Bean Validation. Każdy kontener aplikacji, który jest kompatybilny z Java EE 8 (jak TomEE wspomniany wyżej), musi dostarczać implementację tej specyfikacji.

Samą walidację obiektów omówiłem bardziej szczegółowo w osobnym artykule. Tutaj widzisz jej użycie w kontekście aplikacji webowej.

Instancja walidatora tworzona jest przez kontener automatycznie. Kontener także wywołuje mechanizm walidacji. Mechanizm ten wywoływany jest za każdym razem w metodach obsługujących podstawowe operacje. Przykład poniżej pokazuje użycie adnotacji @Valid w metodzie odpowiedzialnej za tworzenie nowej instancji rezerwacji.

@POST
public Response createReservation(@Valid Reservation reservation) {
    //...
}

Kontener na podstawie zapytania wysłanego przez użytkownika tworzy instancję klasy Reservation, następnie sprawdza czy instancja ta jest poprawna. Jeśli dane przesłane przez użytkownika są poprawne wówczas wywołuje ciało metody. Jeśli dane nie pozwolą na utworzenie poprawnej instancji wówczas zostanie rzucony wyjątekValidationException.

W akapicie opisującym instancje oznaczone adnotacją @Provider opiszę ten mechanizm dokładniej.

Pobierz opracowania zadań z rozmów kwalifikacyjnych

Przygotowałem rozwiązania kilku zadań algorytmicznych z rozmów kwalifikacyjnych. Rozkładam je na czynniki pierwsze i pokazuję różne sposoby ich rozwiązania. Dołącz do grupy ponad 6147 Samouków, którzy jako pierwsi dowiadują się o nowych treściach na blogu, a prześlę je na Twój e-mail.

Dostęp do danych

W normalnej wersji aplikacji dane zapisywane są w dedykowanej bazie danych3. Na potrzeby tej aplikacji symuluję bazę danych przy pomocy mapy przechowywanej w pamięci. Oczywistym minusem jest to, że dane nie są zachowywane po wyłączeniu aplikacji. Na potrzeby tego artykułu taki mechanizm jest wystarczający:

@ApplicationScoped
public class ReservationDAO {
    private final Map<Integer, Reservation> reservations = Collections.synchronizedMap(new TreeMap<>());;

    private final AtomicInteger lastId = new AtomicInteger(0);

    public Collection<Reservation> getAll() {
        return reservations.values();
    }

    public Reservation getById(Integer id) {
        return reservations.get(id);
    }

    public Reservation updateReservation(Integer id, Reservation reservation) {
        return reservations.put(id, reservation);
    }

    public Reservation deleteReservation(Integer id) {
        return reservations.remove(id);
    }

    public int createReservation(Reservation reservation) {
        int id = lastId.getAndIncrement();
        reservations.put(id, reservation);
        return id;
    }
}

Klasa ReservationDAO pozwala na łatwy dostęp do instancji klasy Reservation przechowywanych w pamięci. Pozwala na utworzenie, pobranie, usunięcie i edycję rezerwacji.

Jak wspomniałem wyżej w akapicie opisującym wstrzykiwanie zależności, instancja klasy ReservationDAO jest zarządzana przez kontener aplikacji. W ramach całej aplikacji zostanie utworzona wyłącznie jedna instancja tej klasy. Ta instancja będzie wykorzystywana przez klasę obsługującą żądania wysyłane przez użytkownika.

Aplikacja

@ApplicationPath("/")
public class RegistrationApplication extends Application {
}

Adnotacja @ApplicationPath informuje kontener aplikacji o początkowym członie adresu URL pod jakim działa dana aplikacja. W przykładzie wyżej informuję kontener o tym, że adresy URL dla wszystkich webservice’ów w tej aplikacji poprzedzone są /.

Adnotacja ta może zostać dodana wyłącznie do instancji klasy Application. Klasa ta dostarcza dodatkowych metadanych o aplikacji. W moim przypadku jedyną wymaganą informacją dodatkową jest ta dostarczona przez adnotację.

Podobnie jak w poprzednim artykule zakładam, że aplikacja w kontenerze zostanie zainstalowana jako rest.war.

Webservice

Teraz znasz komponenty, które są wykorzystywane przez webservice. Nadszedł czas na klasę obsługują żądania użytkownika:

@Path("/reservation")
@Produces(MediaType.APPLICATION_JSON)
@Consumes(MediaType.APPLICATION_JSON)
public class ReservationWebservice {

    @Inject
    private ReservationDAO dao;

}

Adnotację @Path znasz z poprzedniej części artykułu. Określa ona ścieżkę, która obsługiwana jest przez daną klasę.

Nowe są dla Ciebie adnotacje @Consumes i @Produces. Odpowiadają one odpowiednio za określenie typu danych konsumowanych i produkowanych przez webservice. W tym przypadku są to dane w formacie JSON.

Jeśli użytkownik wyśle zapytanie zawierające dane w innym formacie wówczas kontener automatycznie odpowie zwracając kod 415. Kod ten informuje klienty o tym, że format danych nie jest wspierany.

Wewnątrz klasy widzisz atrybut, który zostanie wstrzyknięty przez kontener aplikacji. Jest to instancja klasy ReservationDAO pozwalająca na dostęp do aktualnie dostępnych rezerwacji.

Zgodnie ze specyfikacją JAX-RS dla każdego żądania przychodzącego od użytkownika zostanie utworzona nowa instancja klasy ReservationWebservice. Po raz kolejny to kontener aplikacji zajmuje się tworzeniem tych instancji.

Pobranie listy rezerwacji

Kod odpowiedzialny za pobranie wszystkich rezerwacji nie jest zbyt skomplikowany:

@GET
public Response listReservations() {
    return Response.ok(dao.getAll()).build();
}

Metoda listReservations poprzedzona jest adnotacją @GET. Nie zawiera dodatkowej adnotacji @Path, więc wszystkie żądania wysłane pod adres GET /rest/reservation zostaną obsłużone przez tę metodę. Do sprawdzenia jej działania możesz użyć programu curl

curl -H "Content-Type: application/json" http://localhost:8080/rest/reservation

-H "Content-Type: application/json" dodaje nagłówek do żądania. Określa on format zawartości zapytania. To właśnie ten nagłówek sprawdzany jest przez adnotację @Consumes.

Wewnątrz metody buduję odpowiedź. Ciałem tej odpowiedzi jest lista rezerwacji zwrócona przez dao. Dzięki adnotacji @Produces JAX-RS wymusza format odpowiedzi. W moim przypadku jest to JSON.

Kontener automatycznie przekonwertuje instancję klasy Reservation do formatu JSON. Dzieje się to dzięki implementacji specyfikacji JSON-B i JSON-P.

Pobieranie pojedynczej rezerwacji

Pobieranie pojedynczej rezerwacji również bazuje na atrybucie dao:

@GET
@Path("{id}")
public Response getReservation(@PathParam("id") @Min(0) Integer id) {
    Reservation reservation = dao.getById(id);
    if (reservation != null) {
        return Response.ok(reservation).build();
    }
    return Response.status(Response.Status.NOT_FOUND).build();
}

Dodatkowa adnotacja @Path rozszerza tę umieszczoną nad klasą ReservationWebservice. W wyniku tego metoda getReservation obsługuje wszystkie żądania wysłane przez klienty na adres GET /reservation/{id}. id jest identyfikatorem rezerwacji pobieranym z adresu URL dzięki adnotacji @PathParam.

Zwróć także uwagę na użycie adnotacji @Min. Adnotacja ta uruchomi mechanizm walidacji dla parametru id. Mechanizm ten sprawdzi czy liczba przekazana w adresie ma wartość większą, bądź równą 0. Jeśli wartość parametru jest niepoprawna zostanie rzucony wyjątek.

Wewnątrz ciała metody odwołuję się do atrybutu dao pobierając rezerwację na podstawie identyfikatora pobranego od użytkownika. dao zwróci wartość null jeśli rezerwacja o danym identyfikatorze nie zostanie odnaleziona. W takim przypadku klient uzyska odpowiedź z kodem 404 informującą o braku szukanego elementu.

Jeśli dao znajdzie rezerwację o zadanym identyfikatorze, wówczas zostanie ona przekazana w odpowiedzi. Także tutaj zostanie ona przekształcona do formatu JSON.

Także w tym przypadku curl może pomóc w wysłaniu zapytania:

curl -H "Content-Type: application/json" http://localhost:8080/rest/reservation/0 

Usuwanie rezerwacji

Usuwanie rezerwacji niewiele różni się od pobierania pojedynczej wartości:

@DELETE
@Path("{id}")
public Response deleteReservation(@PathParam("id") @Min(0) Integer id) {
    Reservation reservation = dao.deleteReservation(id);
    if (reservation != null) {
        return Response.ok(reservation).build();
    }
    return Response.status(Response.Status.NOT_FOUND).build();
}

W tym przypadku kombinacja adnotacji @DELETE i @Path wskazuje, że metoda ta zostanie wywołana w przypadku wysłania żądania na adres DELETE /reservation/{id}. Podobnie jak w przypadku pobierania rezerwacji mechanizm walidacja sprawdza poprawność przekazanego parametru id.

W przypadku tej metody dao użyte jest do usunięcia rezerwacji o podanym identyfikatorze.

Przykładowe wywołanie curl usuwające rezerwację o identyfikatorze 0:

curl -H "Content-Type: application/json" http://localhost:8080/rest/reservation/0 -X DELETE

Utworzenie rezerwacji

Podczas tworzenia rezerwacji webservice wymusza poprawność danych przekazanych przez użytkownika. To adnotacja @Valid wymusza sprawdzenie poprawności danych:

@POST
public Response createReservation(@Valid Reservation reservation) {
    int newId = dao.createReservation(reservation);
    URI location;
    try {
        location = new URI("reservation/" + newId);
    } catch (URISyntaxException e) {
        throw new RuntimeException(e);
    }
    return Response.created(location).build();
}

Jeśli wszystkie wymagania określone w klasie Reservation zostaną spełnione zostanie wywołana metoda createReservation. W przeciwnym wypadku zostanie rzucony wyjątek ValidationException.

W ciele metody createReservation wywołuję dao.createReservation. To wywołanie zapisuje nową rezerwację w bazie danych. W wyniku wywołania tej metody zwrócony jest nowy identyfikator dla tej rezerwacji. Pomaga on w utworzeniu adresu URL, który zostaje zwrócony w odpowiedzi.

Także i tutaj curl może zostać użyty do wysłania zapytania. Tym razem w ciele zapytania muszę przesłać dane w formacie JSON, które reprezentują nową rezerwację. Przykładowe zapytanie może wyglądać następująco:

curl -H "Content-Type: application/json" http://localhost:8080/rest/reservation -X POST -d '{"start": "2018-01-22T20:00", "tableNumber": 1, "name": "Marcin", "end": "2018-01-22T21:20"}'

Parametr -d służy do przekazania zawartości zapytania. W tym przypadku jest to JSON, który reprezentuje dane potrzebne do utworzenia instancji klasy Reservation.

{
    "name": "Marcin",
    "tableNumber": 1,
    "start": "2018-01-22T20:00",
    "end": "2018-01-22T21:20"
}

W przykładzie powyżej instancja reprezentowana jest przez mapę. Kluczami są nazwy atrybutów, na przykład name czy start. Atrybuty klasy zostaną uzupełnione wartościami przekazanymi w mapie. Oczywiście format wartości musi być odpowiedni. Automatyczna transformacja pomiędzy formatem JSON a klasą Java możliwa jest dzięki specyfikacjom JSON-B i JSON-P.

Modyfikacja rezerwacji

Modyfikacja rezerwacji nie zawiera nowych mechanizmów. Jest dość podobna do tworzenia nowej instancji:

@PUT
@Path("{id}")
public Response updateReservation(@PathParam("id") @Min(0) Integer id, @Valid Reservation reservation) {
    boolean hasReservation = dao.getById(id) != null;
    if (hasReservation) {
        dao.updateReservation(id, reservation);
        return Response.noContent().build();
    }
    return Response.status(Response.Status.NOT_FOUND).build();
}

Własna klasa @Provider

W poprzedniej części artykułu użyłem tej adnotacji to utworzenia filtra, który dodawał nagłówki. Tym razem posłuży ona do pomocy przy walidacji.

Specyfikacja JAX-RS pozwala na utworzenie klasy, która będzie odpowiedzialna za obsługę wyjątków, które wystąpiły w trakcie przetwarzania żądania klienta. To zastosowanie idealnie nadaje się do obsługi błędów walidacji:

@Provider
public class ValidationExceptionMapper implements ExceptionMapper<ConstraintViolationException> {

    public static class ErrorMessage {
        public final String error;
        public ErrorMessage(String error) {
            this.error = error;
        }
    }

    @Override
    public Response toResponse(ConstraintViolationException exception) {
        return Response
                .status(Response.Status.BAD_REQUEST)
                .entity(new ErrorMessage(exception.getMessage()))
                .build();
    }
}

Klasa ValidationExceptionMapper implementuje interfejs ExceptionMapper. Interfejs ten zawiera wyłącznie jedną metodę toResponse. Metoda ta zostaje wywołana jeśli zostanie rzucony wyjątek obsługiwany przez daną klasę.

W moim przypadku tworzę nową odpowiedź, która zwraca kod błędu 400 wraz z dodatkowym komunikatem błędu zwróconym przez mechanizm walidacji.

W związku z błędem w bibliotece Jersey musiałem utworzyć klasę, która obsługuje wyjątek ConstraintViolationException. Po rozwiązaniu tego błędu klasa ta powinna obsługiwać wyjątek ValidationException.

Zgodnie ze specyfikacją użycie adnotacji @Priority także powinno pomóc obejść ten problem.

Dodatkowe materiały do nauki

W tym miejscu poproszę Cię o uruchomienie tej aplikacji na swoim komputerze i testowanie jej przy pomocy programu curl. Taka zabawa na żywo potrafi sporo nauczyć. Kod źródłowy aplikacji znajdziesz na samouczkowym githubie.

Zadanie do wykonania

Kod źródłowy aplikacji użytej w artykule znajduje się na samouczkowym githubie. Twoim zadaniem jest rozszerzenie działania tej aplikacji. W obecnym kształcie aplikacja nie sprawdza czy dany stolik nie jest już zarezerwowany. Może to prowadzić do sytuacji, w której ten sam stolik będzie zarezerwowany w tym samym czasie dla więcej niż jednej osoby.

Popraw aplikację w taki sposób, aby nie pozwalała na ponowną rezerwację już zarezerwowanego stolika. Więc jeśli stolik nr 1. jest zarezerwowany w godzinach od 17:00 do 18:30, to rezerwacja na ten sam stolik od 18:10 do 19:00 nie jest możliwa.

Podsumowanie

W artykule przeczytałeś o praktycznym zastosowaniu kilku specyfikacji z parasola Java EE. Na przykładzie mogłeś zobaczyć użycie walidacji czy wstrzykiwania zależności. Poznałeś też mechanizm obsługi wyjątków, w którym użyłem adnotacji @Provider. Użyłeś implementacji specyfikacji JSON-P i JSON-B pozwalających na proste obsługiwanie danych w formacie JSON. Całość opakowana została w webservice, oparty o specyfikację JAX-RS. Mam nadzieję, że przykłady użyte w artykule pozwoliły Ci spojrzeć na Java EE z innej strony.

Jeśli którakolwiek część artykułu nie jest dla Ciebie jasna proszę daj znać. Postaram się pomóc. Jeśli nie chcesz ominąć kolejnych artykułów w przyszłości proszę dopisz się do samouczkowego newslettera i polub stronę Samouczka na Facebooku. Do następnego razu!

  1. DAO to akronim od Data Access Object. Jest to często spotykany sposób na oznaczenie klas, które odpowiedzialne są za dostęp do danych. 

  2. Mam na myśli tutaj jedną instancję klasy na każdą wirtualną maszynę Javy. Jeśli aplikacja uruchomiona jest w kliku kontenerach wówczas każdy z nich będzie miał osobną instancję. 

  3. Raz jest to zwykła baza relacyjna, innym razem może to być plik na dysku. W przypadku niektórych aplikacji wymaganiem może okazać się użycie innych mechanizmów jak na przykład bazy “nosql”, czy rozproszone systemy plików. Wszystko zależy od wymagań stawianych przed daną aplikacją. 

Pobierz opracowania zadań z rozmów kwalifikacyjnych

Przygotowałem rozwiązania kilku zadań algorytmicznych z rozmów kwalifikacyjnych. Rozkładam je na czynniki pierwsze i pokazuję różne sposoby ich rozwiązania. Dołącz do grupy ponad 6147 Samouków, którzy jako pierwsi dowiadują się o nowych treściach na blogu, a prześlę je na Twój e-mail.

Kategorie:

Ostatnia aktualizacja:

Autor: Marcin Pietraszek


Nie popełnia błędów tylko ten, kto nic nie robi ;). Bardzo możliwe, że znajdziesz błąd, literówkę, coś co wymaga poprawy. Jeśli chcesz możesz samodzielnie poprawić tę stronę. Jeśli nie chcesz poprawiać błędu, który udało Ci się znaleźć będę wdzięczny jeśli go zgłosisz. Z góry dziękuję!

Zostaw komentarz