To jest jeden z artykułów w ramach darmowego kursu programowania w Javie. Proszę zapoznaj się z pozostałymi częściami, mogą one być pomocne w zrozumieniu materiału z tego artykułu.

Enum, typ wyliczeniowy

Wyobraź sobie, że mamy klasę Tshirt, która posiada kilka atrybutów takich jak kolor, rozmiar czy producent. O ile producentów koszulek, podobnie jak ich kolorów jest dość dużo to rozmiary są już bardzo często wspólne dla różnych producentów. Rozmiary możemy wyliczyć: S, M, L czy XL. I właśnie do przechowywania danych tego typu Java ma specjalny typ. Jest to enum zwany także typem wyliczeniowym. Przejdźmy od razu do przykładu:

public enum TshirtSize {
    S,
    M,
    L,
    XL
}

Fragment kodu powyżej pokazuje typ wyliczeniowy TshirtSize, który może mieć jedną z czterech wartości S, M, L lub XL. Kolejne wartości typu wyliczeniowego oddzielamy przecinkiem.

Konwencja nadawania nazw zaleca aby wartości dla typu enum pisane były drukowanymi literami. Zatem TshirtSize.S jest w porządku, podczas gdy TshirtSize.s już nie.

Proszę spójrz na przykład użycia:

public class Tshirt {
    private TshirtSize size;
    private String manufacturer;

    public Tshirt(TshirtSize size, String manufacturer) {
        this.size = size;
        this.manufacturer = manufacturer;
    }

    public static void main(String[] args) {
        Tshirt tshirt = new Tshirt(TshirtSize.L, "Polex");
        System.out.println(tshirt.size);
    }
}

Jak widzisz w przykładzie wyżej mamy klasę Tshirt, reprezentującą koszulkę, która jako jeden z atrybutów ma właśnie rozmiar, który jest typu TshirtSize.

Do wartości typu wyliczeniowego odnosimy się jak do pól statycznych klasy, zatem w naszym przypadku do rozmiaru L możemy odwołać się jako TshirtSize.L. Dzieję się tak ponieważ w rzeczywistości wartości typu wyliczeniowego mają automatycznie dodane modyfikatory public static final.

Pobierz opracowania zadań z rozmów kwalifikacyjnych

Przygotowałem rozwiązania kilku zadań algorytmicznych z rozmów kwalifikacyjnych. Rozkładam je na czynniki pierwsze i pokazuję różne sposoby ich rozwiązania. Dołącz do grupy ponad 6147 Samouków, którzy jako pierwsi dowiadują się o nowych treściach na blogu, a prześlę je na Twój e-mail.

Typ wyliczeniowy a blok switch

W jednym z poprzednich artykułów poznałeś konstrukcję switch. W tamtej części wspomniałem o tym, że wewnątrz tej konstrukcji możemy używać liczb całkowitych czy łańcuchów znaków. Pominąłem wówczas jedną z dodatkowych wartości konstrukcji switch. Otóż wewnątrz możemy użyć także typu wyliczeniowego jak w przykładzie poniżej:

switch (tshirt.size) {
    case S:
        System.out.println("Kupiles koszulke w rozmiarze small");
        break;
    case M:
        System.out.println("Kupiles koszulke w rozmiarze medium");
        break;
    case L:
        System.out.println("Kupiles koszulke w rozmiarze large");
        break;
    case XL:
        System.out.println("Kupiles koszulke w rozmiarze extra large");
        break;
}

W takim przypadku w zależności od wartości zmiennej size zostanie wywołany odpowiedni blok konstrukcji switch. Proszę zauważ, że w tym przypadku kompilator dokładnie wie jakiego typu są wartości L, M, S czy XL i nie możemy się do nich odwoływać poprzez pełną nazwę TshirtSize.M.

Typ wyliczeniowy to też klasa

Podobnie jak w przypadku normalnych klas tak i w przypadku typów wyliczeniowych może on posiadać atrybuty czy metody. Możesz także stworzyć klasę wyliczeniową, która będzie miała swój własny konstruktor inny od domyślnego. Spójrz na przykład poniżej, w którym nowe wartości typu wyliczeniowego tworzone są przy pomocy własnego konstruktora. Każda z wartości przekazuje do konstruktora trzy parametry:

  • szerokość klatki piersiowej,
  • długość koszulki,
  • długość rękawka.
public enum TshirtSize {
    S(48, 71, 36),
    M(52, 74, 38),
    L(56, 76, 41),
    XL(61, 79, 41);
 
    private int chestWidth;
    private int shirtLength;
    private int sleeveLength;
 
    TshirtSize(int chestWidth, int shirtLength, int sleeveLength) {
        this.chestWidth = chestWidth;
        this.shirtLength = shirtLength;
        this.sleeveLength = sleeveLength;
    }   
 
    public int getChestWidth() {
        return chestWidth;
    }
 
    public int getShirtLength() {
        return shirtLength;
    }
 
    public int getSleeveLength() {
        return sleeveLength;
    }
}

W przykładzie nasz enum został rozszerzony o trzy atrybuty: szerokość klatki piersiowej, długość koszulki i długość rękawa. Dzięki dodaniu atrybutów do typu wyliczeniowego wszystkie potrzebne dane związane z jednym rozmiarem mamy zgrupowane w jednym miejscu.

Każdy typ wyliczeniowy, który napiszesz domyślnie tworzony jest jako typ final. Ograniczone są także modyfikatory dostępu, które możesz użyć, w przypadków enumów dopuszczalny jest wyłącznie modyfikator public lub brak jakiegokolwiek modyfikatora dostępu.

Typ wyliczeniowy nie może określić żadnej nadklasy po której dziedziczy. Dzieje się tak ponieważ każdy enum domyślnie dziedziczy po java.lang.Enum. Dzięki tej nadklasie wszystkie typy wyliczeniowe zyskują kilka dodatkowych metod opisanych w kolejnych akapitach.

Jeśli nasz enum ma także metody czy konstruktory to lista jego wartości musi znajdować się na początku.

Słów kilka o konstruktorze enuma

Mimo tego, że jesteś w stanie utworzyć swój konstruktor dla typu wyliczeniowego to nie możesz go wywołać poza definicją enuma. Każde inne użycie powoduje błąd kompilacji. To ile wartości ma typ wyliczeniowy określasz w kodzie, nie możesz tworzyć nowych instancji w trakcie działania programu. Konstruktor domyślne ma przypisane słowo kluczowe private „dodawane przez kompilator”.

Porównywanie typów wyliczeniowych

Poza konstrukcją switch typy wyliczeniowe możemy także stosować w blokach if. Możemy porównywać ich wartości przy pomocy operatora ==. Oczywiście metoda equals też będzie działała jak się tego spodziewasz. W rzeczywistości wewnątrz metody equals w typie wyliczeniowym do porównania użyty jest właśnie operator ==.

Metody dostępne w każdym typie wyliczeniowym

Dzięki nadklasie Enum, o której wspomniałem w jednym z poprzednich akapitów mamy dostęp do kilku dodatkowych metod.

ordinal, metoda zwraca indeks aktualnej wartości typu wyliczeniowego. Indeks pierwszego elementu to zawsze 0. W związku z tym kolejność definiowania wartości typu wyliczeniowego jest istotna.

Przydatna jest także metoda name, która zwraca nazwę wartości typu wyliczeniowego. W naszym przypadku TshirtSize.L.name() zwróci "L".

Wszystkie typy wyliczeniowe mają także przydatne metody statyczne. Jedną z nich jest metoda values. Pozwala ona na iterowanie po wartościach typu wyliczeniowego. Zwraca tablicę wartości typu wyliczeniowego

Dostępna jest także metoda valueOf, która przyjmuje łańcuch znaków i zwraca wartość typu wyliczeniowego. W naszym przypadku TshirtSize.valueOf("L") zwróci TshirtSize.L.

Kiedy i po co używać typów wyliczeniowych

Typów wyliczeniowych/enumów używamy w momencie jeśli jakiś atrybut/zmienna może mieć określoną, ograniczoną listę wartości. Zastosowanie typu wyliczeniowego może pomóc ograniczyć liczbę błędów, na przykład w miejscu gdzie normalnie używalibyśmy łańcucha znaków reprezentującego rozmiar używamy dokładnie zdefiniowanego typu wyliczeniowego.

Dzięki typom wyliczeniowym możemy w jednym miejscu zgrupować wszystkie dopuszczalne wartości. Pozwala to także na łatwe rozszerzanie tej listy.

Metody abstrakcyjne w typie wyliczeniowym

Poza zwykłymi metodami, konstruktorami czy atrybutami enumy mogą posiadać metody abstrakcyjne. Tylko gdzie mielibyśmy je zaimplementować jeśli jedyne instancje typu wyliczeniowego musimy zdefiniować w klasie? Proszę spójrz na przykład poniżej.

public enum Formatter {
    CALM {
        public String format(String message) {
            return "Here is your message: " + message;
        }
    },
    NERVOUS {
        public String format(String message) {
            return "ARGH! STOP BOTHERING ME WITH YOUR MESSAGE! " + message + " I'M NOT GOING TO ACCEPT ANYTHING MORE!";
        }
    };
 
    public abstract String format(String message);
}

Konstrukcja taka jak na przykładzie powyżej to nic innego jak zdefiniowanie ciała metody format wewnątrz poszczególnych wartości. Dzięki takiemu podejściu metody Formatter.CALM.format() i Formatter.NERVOUS.format() mogą mieć różną implementację.

Materiały dodatkowe

Przygotowałem dla Ciebie zestaw materiałów dodatkowych jeśli chciałbyś poczytać na temat typów wyliczeniowch w innych miejscach.

Kod źródłowy dla wszystkich przykładów użytych w artykule znajduje się na githubie.

Zadania

  1. Napisz klasę Human, która będzie reprezentowała człowieka. Niech klasa ta posiada atrybuty takie jak imię, wiek, kolor oczu, kolor włosów. Niech te dwa ostatnie atrybuty będą typami wyliczeniowymi. Stwórz instancję takiej klasy.
  2. Napisz typ wyliczeniowy Computation, który będzie reprezentował prosty kalkulator. Niech typ ten posiada następujące wartości MULTIPY, DIVIDE, ADD, SUBTRACT. Niech typ ten posiada metodę public double perform(double x, double y), która zwróci wynik odpowiedniej operacji. Na przykład Computation.ADD.perform(1, -5) powinno zwrócić -4.

Przygotowałem dla Ciebie przykładowe rozwiązania. Proszę jednak abyś spróbował rozwiązać zadania samodzielnie, wówczas najwięcej się nauczysz. Kod rozwiązań znajdziesz w repozytorium na githubie.

Podsumowanie

Po przeczytaniu artykułu i zrobieniu zadań wiesz już wszystko na temat typów wyliczeniowych w Javie. Żadne zakamarki enumów nie są Ci obce :) Na koniec mam do Ciebie prośbę, proszę podziel się informacją o blogu ze swoimi znajomymi, udostępnienie linka do artykułu na facebooku naprawdę pomaga mi dotrzeć do jak największej liczby czytelników a na tym właśnie mi zależy. Jeśli masz jakiekolwiek pytania zadaj je w komentarzach, postaram się pomóc.

A.. zapomniałbym, jeśli chcesz być jako pierwszy informowany o nowościach na stronie zapisz się do mojego newslettera :)

Do następnego razu!

Pobierz opracowania zadań z rozmów kwalifikacyjnych

Przygotowałem rozwiązania kilku zadań algorytmicznych z rozmów kwalifikacyjnych. Rozkładam je na czynniki pierwsze i pokazuję różne sposoby ich rozwiązania. Dołącz do grupy ponad 6147 Samouków, którzy jako pierwsi dowiadują się o nowych treściach na blogu, a prześlę je na Twój e-mail.

Kategorie:

Ostatnia aktualizacja:

Autor: Marcin Pietraszek


Nie popełnia błędów tylko ten, kto nic nie robi ;). Bardzo możliwe, że znajdziesz błąd, literówkę, coś co wymaga poprawy. Jeśli chcesz możesz samodzielnie poprawić tę stronę. Jeśli nie chcesz poprawiać błędu, który udało Ci się znaleźć będę wdzięczny jeśli go zgłosisz. Z góry dziękuję!

Zostaw komentarz